श्वासाची दुर्गंधी - Bad Breath in Marathi

तोंडाचा दुर्गंध ही एक सर्वसामान्य स्थिती आहे जी मुख्यत्त्वे जीवाणू आणि इतर वैद्यकीय कारणांमुळे होते. त्यामुळे  बोलताना किंवा हवा बाहेर निघताना मौखिक पोकळीतून (तोंडातून) दुर्गंधी येते. असे दिसून आले आहे की दुर्गंधीची तीव्रता दिवसाच्या वेगवेगळ्या वेळी वेगवेगळी असते. उदाहरणार्थ, सकाळी दुर्गंधी होऊ शकते परंतु संध्याकाळी दुर्गंध निष्प्रभ होऊ शकतो. संशोधकांचा असा दावा आहे की, तोंडाच्या विकारांची अनेक थेट कारणे आहेत.तणाव, उपवास, विशिष्ट पदार्थांचे सेवन (लसूण, कांदे, मांस, मासे आणि चीझ) ही ती कारणे आहेत ज्याने दुर्गंध निर्माण होतो. याव्यतिरिक्त, धूम्रपान आणि मद्यपानसुद्धा त्यासाठी जबाबदार असल्याचे आढळून आले आहे. सामान्यतः, आपल्या सकाळच्या श्वसनात दुर्गंधी असते कारण,तोंड रात्री कोरडे आणि निष्क्रिय असते ज्याने सूक्ष्म जीव वाढतात व आपले कार्य सिद्धीस नेतात. परंतु मौखिक विकार एक दीर्घकालीन आजार आहे,ज्याची काळजी करणे व दंतोपचार करणे आवश्यक आहे.

या विकाराचे लक्षण म्हणजे दुर्गंधी ही ओळखता येण्याइतकी वेगळी असते. दुर्गंधीचे भिन्न स्त्रोत आहेत ज्यात सडलेले मांस, कुजलेले अन्न,किंवा इतर अप्रिय गंध यांचा समावेश आहे. व्यक्ती हवा आत घेत असताना किंवा बाहेर टाकत असताना गंध जणवतो. जवळ उभी असलेली व्यक्ती तुम्ही बोलताना, शिंकताना किंवा खोकताना दुर्गंधी अनुभवते.

डॉक्टरांना कधी भेटावे?

तुम्हाला खाली दिलेली चिन्हे वा लक्षणे दिसत असल्यास दंतचिकित्सकाला भेटा. पेरीओडेंटिस्टला प्राथमिकता द्यावी, कारण ते हिरड्यांच्या समस्या, तोंडाच्या श्लेष्माच्या समस्या आणि तोंडाच्या सौम्य तंतूंच्या समस्या हाताळतात.

जर आपल्याला खलीलपैकी अनुभव आला असेल तर पेरीओडेंटिस्टला भेटा:

• तीव्र घाणेरड्या दुर्गंधीचा श्वास..
• आपल्या दात किंवा हिरड्यांवर दृश्यमान पांढरे कोटिंग.
• धातूचा स्वाद.
• हिरड्यांमधे रक्तस्त्राव.
• तोंडात कमी प्रमाणातील लाळ असणें.

मुखवासाचे उपचार म्हणजे टप्प्या टप्प्याने अडचणींवर उपाय करून निराकरण करण्याची प्रक्रिया आहे.मुखवासाचे उपचार सुरू करण्यापूर्वी दंतचिकित्सकाने मुखवासाचे स्रोत काळजीपूर्वक शोधण्याकडे लक्ष दिले पाहिजे.तोंडातून आणि नाकातून येणार्र्या गंधाची तुलना करून दुर्गंधीचे स्त्रोत तोंडात आहे की नाही हे लगेच कळते. स्त्रोत,नाक किंवा इतर अवयवात असल्यास तातडीने संबंधित अवयवांच्या तज्ञ डॉक्टरला भेटा.तोंडातून निर्माण होणाऱ्या दुर्गंधीवर दंतचिकित्सा आवश्यक असते. तोंडातील दुर्गंधीच्या उपचारांसाठी मानक आणि नेमकी उपचारपद्धत नाही.तथापि, संभाव्य पद्धतींमध्ये मान्यताप्राप्त दंतोपचार आणि कवळीचे उपचार समाविष्ट असतात.

तोंडाचा दुर्गंधखालील प्रमाणे हाताळता येईल;

• तोंडाची स्वच्छता आणि कवळीचे आरोग्य सुधारण्यासाठी मूलभूत दंत स्वास्थ्य पद्धतींद्वारे सूक्ष्मजीव (जीवाणू) कमी करा. मौखिक सिंचन, सोनिक आणि अल्ट्रासोनिक टूथब्रशसारख्या प्रगत स्वच्छता पद्धतींचा समावेश करा.
• तोंडाची उत्तम स्वच्छता राखल्यावरही दुर्गंध कायम राहिल्यास, आपली जीभ स्वच्छ केली पाहिजे.
• 0.2% क्लोरीएक्सिडाइन असलेले, तोंड धुण्याचे द्रव्य,उदाहरणार्थ लिस्टरिनचा वापर तोंडातील जंतूचा थर कमी करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. तथापि त्यांच्या दीर्घकालीन वापर केल्यास परिणाम अनिश्चित असतात आणि दातांवर डाग पडण्यासारखे दुष्परिणाम होऊ शकतात.
• तोंडाच्या दुर्गंधीसाठी आणखी एक उपचारयोजना म्हणजे विविध धातूंच्या आयनचा वापर करुन व्हीएससीमध्ये रुपांतर करणे ही आहे. ही प्रक्रिया करण्यासाठी 'जस्त' हे अधीक वापरण्यात येणारे आयन आहे. हलीता, 0.05% क्लोर्हेक्सीडिन असलेले नवे औषधीद्रव्य आहे जे अल्कोहोलरहित आहे व वर उल्लेख केलेल्या तोंड धुण्याच्या द्रव्यांपेक्षा अधिक प्रभावी आहे.