हत्तीरोग - Filariasis in Marathi

सूक्ष्म जीवांच्या संक्रमणाची लक्षणे त्यांच्या परजीवी प्रजातींवर अवलंबून असतात. बहुतेकदा, संक्रमित व्यक्ती किड्यांची सर्वाधिक प्रमाणात वाढ होताना प्रौढतेपर्यंत पोचू शकत नाही. लक्षणे खालील प्रमाणे विभागली आहेत:

असंमितीय 
मध्ये बहुतेक प्रकरणांमध्ये, प्रभावित व्यक्तीमध्ये कोणतीही लक्षणे दिसत नाहीत. रक्तातील परजीवींच्या अधिक प्रमाण असलेली जंतुनाशक ऊतके असतात, ज्याला ग्रॅनुलोमा म्हणतात व ज्यामुळे स्पिलेन नष्ट होतात. काही लोकांना ढगाळ रंगाची लघवीही असू शकते .

तीव्र टप्पा 
फिलेरिया कृमींच्या संसर्गामुळे होणारा आजार तीव्र टप्प्यात लगेच संक्रमण झाल्यानंतर देय परजीवी शरीराची रोगप्रतिकार प्रतिसाद येते. हे आक्रमण एखाद्या व्यक्तीस त्याच्या कामात अडथळा आणू शकते. तीव्र टप्प्यात, व्यक्तीमध्ये पुढील तक्रारी येतात:

• प्रासंगिक ताप.
• कंप सुटणें.
• अंगदुखी.
• सूज आणि वेदनादायक लिम्फ नोड्स.
• द्रवपदार्थांचे अतिरिक्त संकलन म्हणजेच एडेमा, लिम्फॅटिक वाहिन्यांचे अवरोध झाल्यामुळे अंगठा आणि जननेंद्रियामध्ये दिसतात जे लक्षणे कमी झाल्यानंतर बरे होते.
• जननेंद्रिया, अंडकोष, शुक्राणू आणि स्क्रोटमची सूज.
• वेदना .
• त्वचेचे विघटन
• अंगाची सूज
• तीव्र लिम्फेडेमा
  • लिम्फ नोड्सचे सतत सूज.
  • म्हणून ओळखल्या जाणार्या स्क्रोटममध्ये द्रव जमा करणे (अण्डवृद्धी) .
  • मूत्रमार्गात लसिकाच्या द्रवपदार्थ असल्यामुळे लघवी ढगाळ होते.
  • पुरुष आणि स्त्रियांच्याही जननेंद्रियांचे एडेमा.
  • स्तन, हात आणि पाय यांची एडिमा हत्तींरोग म्हणून ओळखली जाते.
  • एडेमामुळे त्वचा जाड आणि कठोर बनते.

तीव्र फिलेरियसिसच्या इतर लक्षणेंमध्ये हे समाविष्ट होते:

• उष्णकटिबंधीय फुफ्फुसांचे इओसिनोफिलिया 
  हे एक लपलेले प्रकारचे फ्लेरलियल संक्रमण आहे. संक्रमणाच्या दाहक प्रतिसादांमुळे खालील लक्षणे दिसून येतात:
  • रात्रीत खोकला येणें
  • घरघर
  • श्वसनहीनता
  • यकृतामध्ये सूज (हेपेटोमेगाली)
  • लिम्फ नोड्समध्ये सूज
  • अशक्तता आणि वजन कमी होणे
  • छातीच्या क्षकिरण तपासणीमध्ये असामान्य निष्कर्ष
• ओन्कोसर्सियासिस (हँगिंग ग्रॉन्स किंवा चित्ताच्या त्वचेसारखे देखील ओळखले जाते)
  • त्वचेवर स्कॅब-सारखे फोड.
  • अस्थिमय प्राण्यांवर त्वचा नोडल्स.
  • काहीवेळा, संबंधित अपस्मार.
• लोआसिस 
  नायजेरियात सापडलेल्या परजीवी एल लोआच्या स्थानिक अतिसंवेदनशीलतेमुळे लक्षणे दिसून येतात, उदा.:
  • वेदना
  • खोकला
  • यूरिटिकिया किंवा अर्बुद
  • टाचामध्ये सूज.
  • नसांमध्ये पसार.

फिलीरिअसिस साठी उपचारपद्धती खालील प्रमाणे आहे:

• औषधेभा
  फिलेरियासिसच्या तीव्र लक्षणांत बर्याचदा एंटी-हिस्टामाइन आणि वेदनाशामकांचा वापर केला जातो. ही औषधे केवळ लक्षणांना सांभाळतात, तर रक्तातील परजीवी संक्रमण काढून टाकण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे परजीवी औषधांचे समायोजन. ही औषधे या किड्यांचे लार्व्हा दूर करण्यास आणि उत्पादन थांबविण्यास मदत करतात प्रौढ किडे गुणाकार होऊ शकतात आणि ही औषधे अगदी त्यांना ठार मारतात. औषधे प्रभावी असली तरी, त्यांच्यामुळे सहप्रभाव आणि प्रतिक्रिया होऊ शकतात, ज्याला दाहशामक औषधांद्वारे बरे केले जाऊ शकते. या औषधांमुळे लिम्फ नोड्समध्ये मृत किड्यांचा संग्रह होतो, म्हणून घेताना काळजी घ्यावी किंवा रक्तवाहिन्या अलर्जीसंबंधी प्रतिक्रिया उद्दीपित होऊ शकतात किंवा फोड तयार होऊ शकते.
• शस्त्रक्रिया 
  गुंतागुंती झाल्यास उदा. स्क्रोटममध्ये असामान्य द्रव्यसंग्रह, लिम्फ नोड्समधील कॅलिफिकेशन्स आणि किड्यांच्या लार्व्हाचे अवशेष काढण्यासाठी शस्त्रक्रियेची आवश्यकता असू शकते .

जीवनशैली व्यवस्थापन

• औषधांबरोबरच, संक्रमणानंतर खालील उपाय योजले पाहिजेः
• हात आणि पायांच्या जाळ्या स्वच्छ करा.
•  कोरडे ओरखडे असल्यास, त्यांवर त्यानंतर मॉइस्चराइजर लागू करा.
• क्लिपने नखे कापून स्वच्छ ठेवावीत.
• जखम आणि संक्रमण टाळा.
• जखमा नियमित तपासून घ्याव्यात आणि आवश्यक असल्यास औषधयुक्त बुरशीरोधी क्रीम लावावी.
• बुरशी आणि जिवाणूच्या संक्रमण टाळण्यासाठी दररोज आंघोळ करा.
• पाय उंचावून झोपा किंवा सूज दूर ठेवण्यासाठी दररोज चाला.
• पुरेशी विश्रांती घ्या.