బోలు ఎముకల వ్యాధి - Osteoporosis in Telugu

సాధారణంగా చాలా మంది అనుకునేదేమంటే బోలు ఎముకల వ్యాధి రుతువిరతి (ముట్లు నిలిచిపోవడం) ప్రారంభమైనపుడు మాత్రమే దాపురిస్తుంది లేక మొదలవుతుంది అని. అయితే, బోలు ఎముకల వ్యాధి వివిధ రకాలుగా, పలు దశలలో శరీరాన్ని ప్రభావితం చేసే వ్యాధి. బోలు ఎముకల వ్యాధి ఎప్పుడు దాపురిస్తుంది మరియు దాని లక్షణాల స్వభావం ఏమిటి అన్నదానిపై ఈ వ్యాధి ఆధారపడి ఉంటుంది. ఈ వ్యాధిని క్రింది రకాలుగా వర్గీకరించబడింది:

• ఒకటో రకం బోలు ఎముకల వ్యాధి (Type 1 Osteoporosis)
  ఋతుస్రావము నిలిచిపోయే దశకు (menopause) చేరిన మహిళలకు ‘టైప్ 1 బోలు ఎముకల వ్యాధి’ లేదా పోస్ట్-మెనోపాజ్ బోలు ఎముకల వ్యాధి దాపురిస్తుంది. అందువల్లనే పురుషుల కంటే స్త్రీలలోనే ఈ వ్యాధి ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. ఇది 50 నుండి 70 ఏళ్ళ వయస్సు మధ్య ఉండే మహిళలకు  సాధారణంగా దాపురిస్తూ ఉంటుంది. ఎముక యొక్క బలం తగ్గిపోతుంది, ఎందుకంటే ఎముకల్లో ఉండే స్పాంజ్ లాంటి గుజ్జుపదార్థం తగ్గిపోయి మణికట్టు మరియు వెన్నెముకల్లో పెళుసుదనం ఏర్పడి విరుగుళ్లకు దారి తీసే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది కాబట్టి.
  మనిషిలో ఎముక 30 ఏళ్ల వయసులోనే ఆరోగ్యంగా ఉంటుందని గమనించబడింది. ఈ వయస్సు తర్వాత, ఎముక ఆరోగ్యం ప్రతి సంవత్సరం గడిచే కొద్దీ క్రమంగా తగ్గుతుంది. ముట్లు నిలిచిపోయే వయోస్థితికి (లేదా రుతువిరతి) చేరిన మహిళలు తమ శరీరంలోని ఎముక సాంద్రతని వారి సమవయస్కులైన పురుషుల కంటే వేగవంతమైన రీతిలో కోల్పోతారు. మహిళల శరీరంలో ఉండే “ఈస్ట్రోజెన్” అనే లైంగిక హార్మోన్‌ యొక్క స్థాయిలు తగ్గిపోవడం కారణంగా ఇలా వారి ఎముకల సాంద్రత తగ్గిపోవడమనేది సంభవిస్తుంది. ఏ మనిషి అయినా 30 సంవత్సరాల వయస్సు వచ్చేసరికి ఎముకల గరిష్ట ఆరోగ్యాన్ని పొందలేకపోతే, వారికి తరువాత జీవితంలో ఈ బోలు ఎముకల వ్యాధి దాపురించే అవకాశాలు గణనీయంగా పెరుగుతాయి. అటువంటి పరిస్థితులకు నివారణ చర్యలే ఉత్తమమైనవి.
• రెండో రకం బోలు ఎముకల వ్యాధి (Type 2 Osteoporosis)
  “వృద్ధాప్యం బోలు ఎముకల వ్యాధి”గా పిలువబడే ఈ రకం ఎముకల వ్యాధి వార్ధక్యజనితమైంది, అంటే సామాన్యంగా 70 ఏళ్ళ వయసు తర్వాత సంభవిస్తుంది. పురుషుల కంటే రెండు రెట్లు ఎక్కువగా మహిళలకే బోలు ఎముకల వ్యాధి వచ్చే అవకాశాలు ఎక్కువ. ఈ రెండో రకం (టైప్ 2) బోలు ఎముకల వ్యాధి సంక్రమించినవారిలో ఎముకల్లోని స్పాంజ్ లాంటి గుజ్జు పదార్ధం మరియు గట్టిగా ఉండే వెలుపలి ఎముకభాగం క్షీణించడం సంభవిస్తుంది. తుంటిభాగములోని ఎముకలకు, వెన్నెముకకు ఈ రెండో టైపు బోలు ఎముకలవ్యాధి దాపురించడం మూలాన తుంటెముకలు, వెన్నెముక విరిగే ప్రమాదముంది.  
• బాల్యంలో వచ్చే (జువెనైల్) బోలు ఎముకల వ్యాధి
  ఈ రకమైన బోలు ఎముకల వ్యాధి 8 నుండి 14 సంవత్సరాల వయస్సు లోపు ఉండే పిల్లలకు దాపురిస్తుంది. కొందరు చిన్న పిల్లలలో, వారు పెరుగుతున్న తరుణంలోనే ఈ వ్యాధి సంభవించవచ్చు. ఇలా, పిల్లలు ఇంకా వారి ఎముకల శక్తిని క్రమ క్రమంగా పొంజుకుంటున్న తరుణంలోనే  ఈ రకమైన బోలు ఎముకల వ్యాధి సోకడమనేది అత్యంత తీవ్రంగా ఆందోళన కలిగిస్తుంది. ఈ దశలో, అంటే ఇంత చిన్న వయసులోనే పిల్లల్లో ఎముక సాంద్రతకు నష్టం వాటిల్లడమంటే తరువాత వారి మిగిలిన జీవితమంతా వారి శరీరానికి ఎముకలు విరిగిపోయే ప్రమాదం కల్గినట్లే. బాల్యంలో వచ్చే (జువెనైల్) బోలు ఎముకల వ్యాధిని 2 రకాలుగా విభజించవచ్చు: 
  • సెకండరీ బోలు ఎముకల వ్యాధి
    ఇది అంతర్లీన వ్యాధి లేదా మరొక వైద్య పరిస్థితి కారణంగా సంభవిస్తుంది. లుకేమియా, డయాబెటిస్, ఉదరకుహర వ్యాధి, హైపర్ థైరాయిడిజం, మూత్రపిండ వ్యాధి, అనోరెక్సియా, ఎస్టియోజెనెసిస్ ఇంపర్ఫెక్టా (పెళుసు ఎముక వ్యాధి), కుషింగ్స్ సిండ్రోమ్, బాల్య ఆర్థరైటిస్, మరియు సిస్టిక్ ఫైబ్రోసిస్ వంటి వ్యాధులు పిల్లలకు ఈ బోలు ఎముకలవ్యాధి దాపరించేందుకు కారణం కావచ్చు. బాలికల్లో, అది కూడా క్రీడాపటులైన మహిళా అథ్లెటిక్ వ్యక్తుల్లో ‘మూడింటి (athletic triad) క్రీడా-సంబంధ సముదాయము’ కూడా “బాల్య బోలు ఎముకల వ్యాధి”కి కారణం కావచ్చు. దాని పేరు సూచించినట్లుగానే- తప్పిపోయిన ముట్లు (missed periods), తక్కువ శక్తి లభ్యత, మరియు ఆహార లోపం కారణంగా బాల్య బోలు ఎముకల వ్యాధి దాపురించవచ్చు. పైన పేర్కొన్న పరిస్థితులకు ఔషధప్రయోగం “బాల్య బోలు ఎముకల వ్యాధి”కి దారితీయవచ్చు. (మరింత సమాచారం: రుతుక్రమ సమయ నొప్పి గృహ చిట్కాలు)
  • కారణం తెలీని (ఇడియోపతిక్) బోలు ఎముకల వ్యాధి
    ​ఈ రకం బాల్య బోలు ఎముకల వ్యాధిలో, బోలు ఎముకల వ్యాధికి ఖచ్చితమైన కారణం తెలియదు. ఇది అమ్మాయిల కంటే అబ్బాయిలకే  సోకడం ఎక్కువ. ఈ రకం వ్యాధి యుక్తవయస్సుకు ముందే ప్రారంభమై, శరీరం కింది భాగాల్లో, అంటే పాదాలు, కాలిచీలమండ (మడమలు), తుంటిభాగం, మోకాలు మరియు దిగువ (వెన్ను) వెనకభాగంలో పెరుగుతుంది. దీనివల్ల నడవడానికి ఇబ్బంది పడ్డం, నడవడం కష్టమవడం అనేది జరుగుతుంది, తద్వారా, కాళ్ళు,పాదాలు, మరియు చీలమండల్లో విరుగుళ్లు సంభవించే ప్రమాదం ఉంటుంది. యుక్తవయస్సులోనెమో ఎముక సాంద్రతను మళ్లీ పొందవచ్చు, అయితే వయోజనుల్లో ఎముక సాంద్రతను సరైన స్థాయిల్లో తిరిగి సాధించగలరనే నమ్మకం లేదు.

ప్రారంభ దశల్లో బోలు ఎముకల వ్యాధిని గుర్తించడం చాలా కష్టం, ఎందుకంటే ఆదుర్దా కల్గించే ఎలాంటి ప్రత్యేకమైన సంకేతాలు ఉండవు కాబట్టి. ఈ వ్యాధి కలిగినవారు పొందే లక్షణాలు చాలా సాధారణమైనవి మరియు అది నొప్పా లేదా ఒత్తిడా అని నిర్ణయించుకోలేని గందరగోళానికి లోనయ్యే ఏకాకి పరిస్థితి. ఈ వ్యాధి గణనీయంగా పురోగతి చెందిన తర్వాత మాత్రమే రోగి తనకీ ఎముకల రోగం దాపురించిందన్న సంగతిని గ్రహించడం జరుగుతుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధి కలిగి ఉన్న రోగులలో కానవచ్చే అచ్చమైన సంకేతాలు:

• దీర్ఘకాలిక వెన్నునొప్పి అనేది నిద్ర నుండి లేచేటపుడు మిక్కిలి స్పష్టంగా రోగికి అవగతమవుతుంది. నడిచేటప్పుడు, లేదా నిలబడి ఉన్నప్పుడు నొప్పి సాధారణంగా ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఆకస్మికమైన మరియు తీవ్రమైన నొప్పి కూడా మరొక సాధారణ అనుభవం. వెన్నెముకలో అణిచివేత విరుగుళ్లు కారణంగా వెన్నునొప్పి కొన్నిసార్లు చాలా తీవ్రంగా ఉంటుంది. ఏదేమైనా, వెన్నునొప్పి బోలు ఎముకల వ్యాధి లక్షణాలకు కారణం కాకపోవచ్చు  
• బోలు ఎముకల వ్యాధిచే బాధపడుతున్నప్పుడు రోగి తన శరీర వంగుడుగుణాన్ని (flexibility) కోల్పోవడం జరగొచ్చు. తత్ఫాలిగంగా, సాధారణ కార్యకలాపాలైన వంగడం, శరీరాన్ని అటు, ఇటు తిప్పటం మరియు ఒళ్ళు విరుచుకోవడం వంటివి కష్టమవుతాయి, లేదా ఈ ప్రక్రియల్ని చేసేటపుడు తీవ్రమైన నొప్పి ఏర్పడుతుంది.
• బోలు ఎముకల వ్యాధి యొక్క సాధారణ లక్షణం ఏమంటే ఎముక విరుగుళ్లు. ప్రత్యేకించి కాస్త పడినందుకు మరియు చిన్న గాయాలు అయినందుకే ఎముకలు విరగడం అనేది బోలు ఎముకల వ్యాధికి స్పష్టమైన సంకేతం. వెన్నెముక, తుంటి, మరియు మణికట్టు ప్రాంతాల్లో ఎముకలు విరగడం ఈ వ్యాధి లక్షణం. దిననిత్యం చేసుకునే సాధారణ పనులైన బ్యాగులు ఎత్తడం, కారులోకి ప్రవేశించడం మరియు తక్కువ ఎత్తున్న స్టూలుపైన లేదా కుర్చీలో కూర్చోవడం వంటివే ఈ బోలు ఎముకల వ్యాధి ఉన్నవారికి ప్రమాదకరంగా మారవచ్చు.
• బోలు ఎముకల వ్యాధి కారణంగా శరీర భంగిమపై నష్టదాయకమైన ప్రభావమేర్పడుతుంది, బాధను కల్గిస్తుంది. ఈ వ్యాధికి గురైన వ్యక్తి శరీరం  వంగడం ప్రారంభించవచ్చు మరియు కొంతమంది ఈ వ్యాధి ఫలితంగా ఎత్తును కూడా కోల్పోవడం గమనించవచ్చు.
• ఈ వ్యాధి కారణంగా ఒక వ్యక్తి బరువు కోల్పోయి ఉంటే, అతను / ఆమె ఎగువ శరీరం వంపు తిరగడం గమనించవచ్చు. వెన్నెముక యొక్క ఈ వక్రతనే, “డోవగర్స్ హంప్” అని పిలుస్తారు. ఇలా శరీరంలో ఏర్పడే వంకర లేదా డోవగర్స్ హంప్ కారణంగా ఆ వ్యక్తిలో వంకర భంగిమను మరింత బాగా కనబడేట్టు చేస్తుంది. ఇంకా మరింత బలహీనపరుస్తుంది కూడా. ఇలా వంగిన వెన్నెముక కల్గిన శరీర పరిస్థితిని “కైఫోసిస్” అని పిలుస్తారు.(మరింత సమాచారం: బరువు తగ్గుదల ఆహార విధాన పట్టిక)
• దంత ఎక్స్-రే ద్వారా కనిపించే మరొక సాధారణ లక్షణం ఏమంటే దవడలోని ఎముకకు ఏర్పడే నష్టం.

కారణాలు (Causes)

ఎముక ఆరోగ్యం 20 ఏళ్ల వయస్సులో ఉన్నత స్థితిలో ఉంటుంది. ఈ 20 ఏళ్ల వయసు సమయానికి, శరీరం ఎముకలను నిర్మించడంలోనూ, ఎముకలకు సంబంధించి ఏవైనా మరమత్తులు చేయడానికి గాని గణనీయమైన సమయాన్ని వెచ్చించి ఉంటుంది. ఈ 20 ఏళ్ల వయస్సు దశలో ఎముక సాంద్రతలో గణనీయ పెరుగుదలకు కారణం ఏమంటే శరీరం ఎముక విరుగుడు స్వభావం కంటే వేగంగా ఎముకల్ని నిర్మించుకునే స్వభావాన్ని కల్గి ఉంటుంది. వయసు పెరిగే కొద్దీ, మనిషిలో ఎముక నిర్మాణసామర్థ్యం మరియు శరీరంలోని స్వాభావికమైన మరమ్మతు చేసుకునే సామర్థ్యం నెమ్మదిగా తగ్గిపోతుంది, దీని వలన ఎముకలు క్రమక్రమంగా బలహీనపడతాయి. యుక్తవయసులో అధిక ఎముకసాంద్రతను కలిగిఉంటే అదే శరీరానికి భవిష్యత్తులో ఎముకసాంద్రత నిల్వలుగా తయారై ఎక్కువగా ఉపయోగ పడతాయి. యుక్తవయసులో శరీరంలో ఎముకసాంద్రత తగినంతగా పెరగకుండా పోవడం అనేది బోలు ఎముకల వ్యాధికి అతిపెద్ద కారణం.

ప్రమాద కారకాలు

బోలు ఎముకల వ్యాధికి సంబంధించి అనేక ప్రమాద కారకాలు ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని ఎలాంటివంటే వాటి గురించి మనం ఏమీ చేయలేము. అలాంటి ప్రమాదకారకాలేవంటే పెరుగుతున్న వయస్సు లేదా (స్త్రీ-పురుష జాతి) లింగభేదం. అయినప్పటికీ, ఎన్నో ప్రమాదకారకాలను తొలగించుకుంటే బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదాన్ని తగ్గించుకోవడంలో రోగికి సహాయం కల్గుతుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధికి సంబంధించిన సాధారణ ప్రమాద కారకాలను ఇక్కడ సూచిస్తున్నాము:

• వయసు సంబంధిత ప్రమాదాలు
  వయసు పెరిగినకొద్దీ బోలు ఎముకల వ్యాధి అభివృద్ధి చెందే ధోరణి పెరుగుతుంది. 40 ఏండ్ల పైబడ్డ వయసొచ్చింది అంటే ఇక బోలు ఎముకలవ్యాధికి 1.5 రెట్లు ఎక్కువ గా దగ్గరైనట్లే. అంతేకాక, మన జీవితం యొక్క ప్రతి గడుస్తున్న దశాబ్దంలో 1.5 రెట్లు ఎక్కువ గా ఈ వ్యాధికి లోనయ్యే సంభావ్యత పెరుగుతుంది. శరీరంలో ఉత్పత్తి అయ్యే కాల్షియోటోనిన్ హార్మోను ఉత్పత్తి కావడం తక్కువవడంచేత, అలాగే శరీరంలో కాల్షియమ్ శోషణ తక్కువ కావడం చేత మరియు పారాథైరాయిడ్ హార్మోన్ శరీరంలోపెరగడం మూలాన బోలు ఎముకల వ్యాధి సంభవించే అవకాశాలు పెరుగుతాయి.  
• లింగం (జెండర్)
  స్త్రీలు పురుషుల కంటే ఎక్కువగా బోలు ఎముకల వ్యాధికి  ప్రభావితమవుతారు. ముఖ్యంగా స్త్రీలు మెనోపాజ్లోకి ప్రవేశించిన తరువాత ఈ వ్యాధి ప్రభావానికి గురయ్యే ప్రమాదముంది.  
• జన్యుపరమైన ప్రమాదాలు
  జన్యువులు కూడా బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదం పెరుగుదలకు  బాధ్యత వహిస్తాయి. శ్వేతజాతీయులు మరియు ఆసియన్లు (ఆసియా ఖండవాసులు) అత్యధిక ప్రమాద సమూహంలో ఉన్నవారిలో ఉన్నారు. మోనోజైగోటిక్ కవలల కు కూడా ఈ వ్యాధి వచ్చే  అవకాశం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధిని వారసత్వముగా పొందే కుటుంబములోని వారు కూడా ఈ వ్యాధి యొక్క అధిక-ప్రమాద సమూహంలోకి వస్తారు.
• పోషకాహార ప్రమాద కారకం
  బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదాన్ని పెంచడంలో ఆహారం ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. మితం మించిన మద్యపానం (ఆల్కహాల్) మరియు కెఫిన్, అధిక సోడియం కల్గిన ఆహారాలు మరియు అధిక జంతు ప్రోటీన్లు ఉన్న ఆహారాలు తీసుకోవడం ఈ వ్యాధికి దోహదకారిగా పనిచేయగలవు.  ఆహారంలో కాల్షియం కల్గిన పదార్థాలను తినకపోవడం లేదా తక్కువవడం అనేది బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదాన్ని పెంచే మరొక కారకం.
• హార్మోన్ల ప్రమాదకారకం  
  వ్యాయామం ద్వారా ప్రేరేపించబడిన అనోరెక్సియా అనే  (బరువు పోగొట్టుకోవాలన్న ఆత్రంలో ఆహారం తినకపోవడం) పరిస్థితి మరియు మామూలు వయసు కంటే ముందుగానే ముట్లుడగడం (రుతువిరతి) బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదానికి ఎక్కువగా గురి చేస్థాయి. ఊబకాయం మరొక ప్రమాద కారకం. అయితే, మహిళల్లో ఈస్ట్రోజెన్ మరియు పురుషుల్లో టెస్టోస్టెరాన్ ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. రొమ్ము క్యాన్సర్కు చికిత్స చేయించుకుంటున్న మహిళలు, ప్రోస్టేట్-సంబంధిత సమస్యలకు గురై చికిత్స పొందుతున్న పురుషులకు ఈ బోలు ఎముకల వ్యాధి వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
• వ్యాధి సంబంధిత ప్రమాద కారకం 
  క్యాన్సర్, సెలియక్ వ్యాధి, ల్యూపస్, కాలేయం లేదా మూత్రపిండ వ్యాధి, మైలోమా, మరియు  ప్రేగు వాపు వ్యాధి వంటి రోగాలకు సంబంధించిన వంశపారంపర్య చరిత్ర కలిగి ఉన్నవారికి, లేదా ఈ వ్యాధుల నుండి నయమవుతున్నవారికి బూలు ఎముకల వ్యాధి వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంటుందని చెప్పబడింది.  
• జీవనశైలి ప్రమాదకారకాలు
  ధూమపానం (సిగరెట్లు కాల్చడం వంటివి), మరియు చాలసేపు కూర్చుని చేయాల్సిన ఉద్యోగాదివ్యాపకాలు లేదా నిశ్చలస్థితి కల్గిన జీవనశైలి బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదాన్ని హెచ్చిస్తాయి.

బోలు ఎముకల వ్యాధిని నివారించడమే చాలా ముఖ్యము, ఎందుకంటే  ఈ వ్యాధి ఒకసారి దాపురించింది అంటే పరిస్థితిని జీవితాంతం సరిచేయడానికి వీలు లేనిది కాబబట్టి. దెబ్బలు తగిలిన కారణంగా ఎముకలు, వాటిల్లో ఉండే కణజాలం, గుజ్జును ఒకసారి కోల్పోయామంటే మరి తిరిగి రాదు, వాటిని తిరిగి పొందటం గురించి విజ్ఞాన శాస్త్రం ఇప్పటికీ కనుక్కోలేదు. మనిషి తన శరీరం గురించి శ్రద్ధ తీసుకోవడం, తనలోని  ఎముకల్లో ఏవేని నష్టకర మార్పుల గురించిన సంకేతాలు సంభవిస్తే వాటి గురించి వెంటకే శ్రద్ధగా పట్టించుకుని జాగ్రత్తపడడం చాలా కీలకం.

బోలు ఎముకల వ్యాధిని నివారించడానికి అతి ఉత్తమ మార్గం ఏమిటంటే మొదట ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ప్రమాద కారకాల కారణంగా మీరు వ్యాధి యొక్క  అతిప్రమాదకర గుంపు లోనికి వస్తారా లేదా అన్న దాన్ని కనుక్కోవాలి. ఒకవేళ అలాంటి పరిస్థితే దాపురించి ఉంటే వెంటనే ఆ ప్రమాద కారకాలకు తగిన చికిత్సాది తరుణోపాయాల్ని చేపట్టడం. అతి ప్రమాదకారాల్ని అర్థం చేసుకుని వ్యవహరించడం వల్ల రెండు విధాలా ఉపయోగం ఉంది. ఒకటి, ఇలాంటి పరిస్థితి కారణంగా  శరీర అవసరాలకు అనుగుణంగా అవగాహనతో మరియు సున్నితంగా జాగ్రత్తపడటానికి సహాయపడుతుంది. రెండవది, రోగిని సురక్షితంగా ఉంచటానికి, ఆహారం మరియు జీవనశైలిని సవరించడంలో ప్రత్యామ్నాయాలు మరియు రక్షణా విధానాలను కనుగొనడానికి సహాయపడుతుంది.

బోలు ఎముకల వ్యాధిని నివారించడానికి లభ్యంలో ఉన్న కొన్ని అంశాలను పరిశీలించవచ్చు, అలాంటి అంశాలలో  కింద తెలిపిన అంశాలు ఉన్నాయి:

• ఆహారం (Diet) 
  ఎముక నిర్మాణానికి సహాయపడే ప్రధాన పోషకాలు మాంసకృత్తులు (ప్రోటీన్లు)  మరియు కాల్షియం. మాంసకృత్తులు బలమైన ఎముకలు నిర్మాణమవడానికి  సహాయపడుతాయి, మరియు మీరు మీ ఆహారం ద్వారా తగినంతగా మాంసకృత్తులు అందుకోకపోతే, మీరు అందుకు పూరకమైన మందులను ఎంపిక చేసుకోవచ్చు. ఆరోగ్యకరమైన మరియు సహజమైన కాల్షియం వనరుల ఆహారసేవనం బోలు ఎముకల వ్యాధిని నిరోధించడానికి మరొక మార్గం. రక్తంలో కాల్షియం శోషింపబడి రక్తంలో మిళితమవడానికి విటమిన్ D సహాయపడుతుంది మరియు ఎముక ఆరోగ్యానికి విటమిన్ D చాలా ముఖ్యమైనది. అనేక మంది తగినంతగా  విటమిన్ D ని పొందలేక పోతారు, ఎందుకంటే విటమిన్ Dకి గొప్ప మూలం సూర్యరశ్మి గనుక.
• బరువు (Weight) 
  బోలు ఎముకల వ్యాధిని నివారించడంలో భాగంగా మీ బరువువైపు ధ్యాస చూడడం ముఖ్యం. అధిక బరువు ఉండటం లేదా తక్కువ బరువు ఉండటం వలన కూడా ప్రమాదాలు ఉన్నాయి. అధిక బరువు ఉన్నవారు సామాన్యంగా చేతులు, మరీ ముఖ్యంగా మణికట్టు భాగాల్లో విరుగుళ్లకు లోనయ్యే అవకాశం ఎక్కువ ఉంది. శరీర పరిమాణానికి తగినంతగా బరువు లేకపోవడం వలన ఎముక సాంద్రతను కోల్పోయే అవకాశం ఉంది.
• వ్యాయామం (Exercise) 
  వ్యాయామం చేయటాన్ని మీరు ఏ వయసులో ప్రారంభించినా ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి, అయితే మీరు చిన్న వయస్సులో ఉన్నప్పుడు వ్యాయామం చేస్తే దక్కే  ప్రయోజనాలు చాలా ఎక్కువగా ఉంటాయి. కాబట్టి చిన్న వయసులో చేసే వ్యాయామానికి ప్రత్యామ్నాయమే లేదని చెప్పవచ్చు. బరువులు ఎత్తుతూ చేసే వ్యాయామంతో మరియు విభిన్నరీతుల వ్యాయామాలు నియమబద్ధంగా చేయడం వల్ల ఎముకల చుట్టూ ఉండే కండరాలు ఎక్కువ వంగుడుగుణాన్ని పొందడానికి సహాయపడుతాయి. ఇంకా, వ్యాయామం మూలంగా, చేతులు మరియు వెన్నెముక యొక్క బలం పెరుగుతుంది. శరీరం కింది భాగాల్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని చేసే వ్యాయామాలు తుంటిభాగం, వెన్నెముక బలం సంతరించుకోవడానికి ఉపయోగపడతాయి.  బోలు ఎముకల వ్యాధిని నివారించడంలోను మరియు ఎముకల్ని మరింత గట్టిపరచడంలో బరువులు ఎత్తుతూ చేసే వ్యాయామాలు చాలా ప్రభావవంతంగా ఉంటాయి.
  ఇలా బరువులు ఎత్తుతూ చేసే వ్యాయామాలకు ఉదాహరణలు: స్క్వేట్స్, పుష్-అప్స్, లెగ్ ప్రెస్సెస్, మెట్లు ఎక్కడం మరియు బరువులు ఉపయోగించి చేసే ఎక్సెర్సైజులు. ఈ వ్యాయామాలను ఎల్లప్పుడూ నిపుణుడి పర్యవేక్షణలోనే నిర్వహించుకోవాలి మరియు దానికి ముందు డాక్టర్ సలహా, ఆమోదం పొందడం చాలా ముఖ్యం.
• హెచ్చరికతో కూడిన హార్మోన్ చికిత్స
  హార్మోన్ పునఃస్థాపన చికిత్సను తీసుకోమని సూచింప బడిన మహిళలు ఆ చికిత్సను జాగ్రత్తగా తీసుకోవాలి. ఈ చికిత్స ద్వారా పొందే ప్రయోజనాలు మరియు బోలు ఎముకల వ్యాధి యొక్క ప్రమాదకారకాలను కూడా అంచనా వేసి తదనుగుణంగా వైద్యుడి సలహాలను అనుసరించడం ఉత్తమం.
• ధూమపానం వదిలేయండి
  ధూమపానం బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది కాబట్టి, పొగతాగడం పూర్తిగా మానివేయడం ఉత్తమం. ధూమపానం విడిచిపెట్టడానికి గల మార్గాల గురించి మీ డాక్టర్ తో మాట్లాడండి.

వంశపారంపర్యంగా కుటుంబంలో బోలు ఎముకల వ్యాధి చరిత్ర కలిగి ఉన్నవారు, ప్రమాదాల కారణంగా ఎముకలు విరిగినవారు లేదా 40 సంవత్సరాల వయస్సుకు పైబడి ఉన్నవారు ఈవ్యాధికి జాగ్రత్తగా పరీక్షలు చేయించుకోవాలి. ఇతర వ్యాధుల లక్షణాల మూలంగా కూడా బోలు ఎముకల వ్యాధి దాపురించే సాధ్యం ఉంది గనుక, అలా ఇతర వ్యాధుల లక్షణాలున్నవారు వైద్యపర తనిఖీ చేయించుకోవడం చాలా ముఖ్యం.

బోలు ఎముకల వ్యాధిని నిర్ధారించడానికి అనేక మార్గాలు ఉన్నాయి.

• రక్తపరీక్ష మరియు మూత్ర పరీక్ష
  రక్తపరీక్ష మరియు మూత్ర పరీక్షలు సాధారణంగా రోగనిర్ధారణకు మొదటి దశ మరియు వివిధ కారణాలకు గాను ఈ పరీక్షలు నిర్వహించడం జరుగుతుంది. ఇందులో, మొదటిది-అతి ముఖ్యమైన దశ ఏమంటే, ప్రస్తుతానికి బోలు ఎముకల వ్యాధి మీకు లేకపోయినా,  భవిష్యత్తులో ఈ వ్యాధి రావడానికి కారణమయ్యే సంబంధిత వ్యాధులను సూచించే వివిధ పరిమితులను తనిఖీ చేయించుకోవడం. హైడ్రోక్సైప్రొలైన్ మరియు N- టెలోపెప్టిఫైడ్లతో సహా రక్తం మరియు మూత్రంలోని నమూనాలలో కనిపించే వివిధ గుర్తులు ఎముకలో పునశ్శోషణం ఏ స్థాయిలో   సంభవిస్తోందో సూచిస్తాయి మరియు చికిత్స ఉపయోగకరంగా ఉందా లేదా అన్న దాన్ని కూడా రుజువు చేస్తాయి. అయితే ఈ రక్త, మూత్ర పరీక్షలు శరీరంలో విరిగిన ఎముకల ప్రమాదాన్ని అంచనా వేయడంలో ఖచ్చితమైనవి కావు. శరీరంలో తగినంతగా పునశ్శోషణ మరియు ఎముక నిర్మాణం జరిగి ఉండని రోగులను గుర్తించడంలో రక్త, మూత్ర పరీక్షల్లో పరీక్షించిన వివిధ పదార్థాలు ఉపయోగపడతాయి.
• రేడియోగ్రఫీ
  బోలు ఎముకల వ్యాధిని నిర్ధారించడంతో రేడియోగ్రఫీ అనేది సర్వసామాన్యంగా ఉపయోగించే పరీక్ష, ఎందుకంటే ఈ వ్యాధి కల్గిన రోగులు రేడియోసాంద్రతను తక్కువగా కలిగిఉంటారు, అది ఈ పరీక్షలో స్పష్టమవుతుంది. అయితే, రేడియోగ్రాఫ్ లో బోలు ఎముకలు లేదా విరిగిన ఎముకలు కనిపించడానికి, ఆ రోగి శరీరంలోని ఎముక-కాల్షియంలో కనీసం 30 శాతం అయినా తగ్గిపోయి ఉండాలి. ఈ 30 శాతం కన్నాతక్కువ స్థాయిలో ఎముక-కాల్షియం ఉంటే, సంప్రదాయకంగా ఉపయోగించే రేడియోగ్రాఫ్ దానిని గుర్తించలేక పోవచ్చు.  రేడియోగ్రఫీచిత్రం (radiography film) బాగా డెవలప్ చేసిఉన్నట్లయితే ఈ పరీక్షలో ఎక్స్-రే సాయంతో రేడియోగ్రఫీ చైత్రంపై రోగి యొక్క బరువు మరియు ఇంకా శరీరంలో దాపురించిన అనేకమైన వ్యత్యాసాలను గుర్తించవచ్చు.
• బోన్ డెన్సిటోమెట్రీ పరీక్ష
  ఎముక సాంద్రతను కొలిచేందుకు మరియు ఎముక పెళుసుబారిపోయే తత్వాన్ని (బోలు ఎముకల వ్యాధి) కల్గిన ప్రమాదాన్ని రోగి కల్గి ఉన్నాడా లేదా అన్న విషయాన్ని ఖచ్చితంగా తేల్చే పరీక్ష ఇది. ఇందుకుగాను, ఇంకా,  ‘పరిమాణ అల్ట్రాసౌండ్’, ‘సింగిల్-ఎనర్జీ X-రే అబ్సార్ప్టియోమెట్రీ, పరిమాణాత్మక కంప్యూటింగ్ టోమోగ్రఫీ మరియు ఇతర పరీక్షలతో సహా అనేక పద్ధతులు ఉన్నాయి. వీటిలో, ద్వంద్వ-శక్తి X- రే అబ్సార్ప్టియోమెట్రీ (dual-energy X-ray absorptiometry) వేగవంతమైనదిగా గుర్తించబడింది, ఇది 7 నిమిషాల కన్నా తక్కువ సమయంలోనే ఎముక ఖనిజాల స్థాయిని ఖచ్చితంగా, స్పష్టంగా గుర్తిస్తుందని చెప్పబడుతోంది. శరీరంలో ఎముక-ఖనిజ సాంద్రతను గుర్తించడానికి x- రే కిరణ పుంజాన్ని ఉపయోగించడం ద్వారా సదరు రోగికి బోలు ఎముకల వ్యాధి వచ్చే ప్రమాదాన్ని అంచనా వేయడానికి సహాయపడుతుంది. కావలసిన జాగ్రత్తలను తీసుకోక పొతే బోలు ఎముకల వ్యాధికి గురయ్యే అవకాశం రెండింతలయ్యే ప్రమాదముంది.

వివిధ రకాల చికిత్సాకోర్సులు బోలు ఎముకల వ్యాధికి అందుబాటులో ఉన్నాయి. అయితే, సరైన వైద్య చికిత్స మరియు జీవనశైలికి చేసుకునే మార్పుల కలయికను అనుకూలమైన చికిత్సగా చెప్పవచ్చు. రోగి యొక్క చరిత్ర మరియు వ్యాధికి దోహదపడే అన్ని కారకాల విశ్లేషణతో పూర్తి చికిత్స ప్రారంభమవుతుంది. దీని తరువాతే, చికిత్సకు అత్యంత అనుకూలమైన పద్ధతిని  ఎంపిక చేసుకోవచ్చు.

• ఈస్ట్రోజెన్ మరియు హార్మోన్ల పునఃస్థాపన
  ఈస్ట్రోజెన్ మరియు హార్మోన్ల పునఃస్థాపన చికిత్స ఈస్ట్రోజెన్ మరియు ఆండ్రోజెన్ తక్కువ స్థాయిలో ఉన్నవారికి సూచించబడుతుంది. లైంగిక హార్మోన్ల స్థాయిలను సవరించడం మరియు సాధారణ పరిధులను పునరుద్ధరించడం ద్వారా, ఎముకల్లో విరుపులు (బోలు ఎముకల వ్యాధి) వచ్చే ప్రమాదాన్ని తగ్గించవచ్చు. ముట్లడగడం అప్పుడే ప్రారంభమైన మహిళల్లో హార్మోన్ పునఃస్థాపన చికిత్స చాలా ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధి చికిత్సతో పాటు, ఇది హృదయ ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకునేందుకు, వేడిని తగ్గించడానికి మరియు లైంగిక లక్షణాలను కూడా నిర్వహించడానికి సహాయపడుతుంది. ఏదేమైనా, ఈస్ట్రోజెన్ థెరపీలో కొంత యోని స్రావం లేదా వక్షోజాల్లో సున్నితత్వం అనేది ఏర్పడవచ్చు. ప్రొజెస్టెరాన్ లేకుండా ఈస్ట్రోజెన్ నిర్వహించిన సమస్యల కారణంగా, ఈ చికిత్సలో గైనకాలజిస్ట్ లేదా ఎండోక్రినాలజిస్ట్ను సంప్రదించిన తరువాత మాత్రమే ఇది ప్రారంభమవుతుంది.(మరింత సమాచారం: రొమ్ము నొప్పి చికిత్స)
• బిస్ఫాస్ఫోనేట్స్ (Bisphosphonates)   
  ఎముకల విరుపులను నివారించడంలో ‘బిస్ఫాస్ఫోనేట్స్’ మందులు తోడ్పడతాయి మరియు ముట్లుడగటం అనే స్థాయిని దాటేసిన (పోస్ట్ మెనోపాస్) మహిళలకు ఈ మందులు అత్యంత ప్రభావవంతమైనవి. ఈ మందుల్ని లోనికి మాత్రల రూపంలో గాని లేదా రక్తప్రసరణలోకి ఇంజెక్షన్ల ద్వారా కూడా తీసుకోవచ్చు. అయితే ఈ మందులతో కూడిన చికిత్సా సమయంలో గొంతులో చికాకు, వికారం, మింగడానికి ఇబ్బంది పడటం మరియు పొత్తికడుపులో నొప్పి వంటి అనేక దుష్ప్రభావాలు ఉన్నాయి.
• కాల్సిటోనిన్
  కాల్సిటోనిన్ వాడకం ప్రాథమికంగా ముట్లుడిగిపోయిన (పోస్ట్ మెనోపోజల్) దశలో ఉన్న మహిళల్లో ఎముక నష్టాన్ని తగ్గిస్తుంది. సాధారణంగా, ఇది ముక్కు ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది మరియు ఈస్ట్రోజెన్ హార్మోన్ల పునఃస్థాపన చికిత్స వలెనే సారూప్య ప్రభావాలను కలిగి ఉంటుంది. సాధారణంగా సూచించిన మందు మోతాదును  ప్రత్యామ్నాయ నాసికా రంధ్రాలలోకి పీల్చడం అవసరం. ఈ మందు చికిత్స తీవ్రమైన వెన్నుపూస విరుగుళ్లు యొక్క లక్షణాలను కలిగి ఉన్నవారికి సరైన చికిత్సగా గుర్తించబడింది. ఈ పద్ధతి, కొన్ని సందర్భాల్లో, ఎముక ఖనిజ సాంద్రతలో ఓ మోస్తరు పెరుగుదలను కూడా చూపించింది. దద్దుర్లు, ముఖంలో (flushes)వాపు, మరియు జీర్ణశయాంతర సమస్యలు సహా దుష్ప్రభాలుగా కలగవచ్చు.
• సోడియం ఫ్లోరైడ్సో
  డియం ఫ్లోరైడ్ అనేటువంటి ఈ మందు ఎముక (ఎస్టియోబ్లాస్టిక్ కణాలను)ను అభివృద్ధి చేసే కణాలను ప్రేరేపిస్తుంది మరియు ఎముక నిర్మాణానికి సహాయపడుతుంది. సోడియం ఫ్లోరైడ్ను అధిక మోతాదులో తీసుకున్నట్లైతే వెన్నెముకలో ఎముక ఖనిజ సాంద్రత గణనీయంగా పెరిగింది అని అధ్యయనాల్లో తేలింది కానీ, వెన్నెముక విరుగుడు రేటు మాత్రం మారలేదు. ఇది బోలు ఎముకల వ్యాధి యొక్క తేలికపాటి లేదా ఓ మోస్తరు రూపంతో ఉన్నవారికి ఆదర్శవంతమైన చికిత్సా పధ్ధతి. ఈ చికిత్స గురించి ఇంకొక ప్రోత్సాహకర వాస్తవం ఏమిటంటే ఎటువంటి దుష్ప్రభావాలు (సైడ్  ఎఫెక్ట్స్) ఇందులో లేవు. దీనికి ప్రతికూలమైన విషయమేమంటే సోడియం ఫ్లోరైడ్ చికిత్స ఇంకా FDA ఆమోదాన్ని పొందవలసి ఉంది.
• కాల్షియం
  ఎముక బలం కోసం కాల్షియం అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన ఖనిజాలలో ఒకటి. శరీరం దాని స్వంత కాల్షియంను తయారు చేసుకోవడం సాధ్యం కాదు, కానీ చాలా తరచుగా అది కాల్షియంను కోల్పోతుంది, ఆహారములో కాల్షియం  తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యమైనది. కాల్షియం లోపం ప్రజల్లో ఈ మధ్య పెరుగుతోంది, మరియు వృద్ధులలో పెరిగిన ఈ కాల్షియం సంభావ్యతకు సాధారణ కారణం వారు పాలల్లో చక్కర వాడటానికి అసహనాన్ని పెంపొందించుకోవడమే. కాల్షియం సప్లిమెంట్స్ వినియోగం మూలంగా అస్థిపంజరం ఎముకల సాంద్రత స్థిరీసాకరణ ధ్యమవుతుంది. మరియు ప్రతి రోజూ సిఫార్సు చేయబడిన కాల్షియం సప్లిమెంట్స్ మోతాదును తీసుకోవడం మూలంగా శరీరంలో ఎముక నష్టం రేటు తగ్గిపోతుంది.
• విటమిన్ D
  శరీరంలో కాల్షియంను పెంచడానికి విటమిన్-డి అవసరమవుతుంది. విటమిన్ D స్థాయిలు తక్కువగుండే పోస్ట్-మెనోపాజల్ దశలో ఉన్నవారికి సప్లిమెంట్లను సిఫార్సు చేస్తారు, ఎందుకంటే ఈ సప్లిమెంట్లు శరీరంలో కలిగే ఎముక నష్టం విరుద్దంగా పోరాడుతాయి గనుక. అధిక మోతాదు సప్లిమెంట్ల సేవనం వల్ల వికారం, హైపర్ కాల్ సీమియా (hypercalcemia) మరియు మూత్రపిండాల రాళ్ళు వంటి సమస్యలు దాపురిస్తాయి కాబట్టి మోతాదు విషయంలో జాగ్రత్తగా పర్యవేక్షింపబడటం ముఖ్యం.
• వ్యాయామం
  నిపుణుడి పర్యవేక్షణలో, డాక్టర్ ఆమోదం కోరిన తర్వాత చేపట్టే వ్యాయామం బాగా ఉపయోగపడుతుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధి ఉన్న వ్యక్తులకు శక్తిని పెంపు చేసే వ్యాయామాల శిక్షణ సిఫారసు చేయడం జరిగింది. వీటిలో,  నే నేల మీద బైఠాయించుకుని చేసే squats వంటి వ్యాయామాలు, పుష్-అప్లు, డంబెల్స్ మరియు నిరోధక బ్యాండ్లు ఉపయోగించి చేయవచ్చు. శరీరాన్ని బలోపేతం చేయడానికి మరియు శరీరము మరింత సౌకర్యవంతమైన తత్వాన్ని, సమన్వయతని మెరుగుపరచుకోవడానికి మరియు ఎముక సాంద్రతను పెంచడానికి వ్యాయామాలు సహాయపడతాయి.

జీవనశైలి నిర్వహణ

జీవనశైలిలో కొద్దిపాటి మార్పులు మరియు ఔషధాలపైనే ఆధారపడే అనేక ఇతర వైద్య పరిస్థితులకు భిన్నంగా బోలు ఎముకల వ్యాధి అనేది పూర్తిగా జీవనశైలి మారుపులను నిర్వహించుకోవడం మరియు సరైన ఐచ్చికాల్ని ఎంచుకోవడం పైననే ఆధారపడుతుంది.

• భద్రత
  బోలు ఎముకల వ్యాధి ప్రమాదానికి గురైన వ్యక్తులు తాము పడటాన్ని, తద్వారా ఎముకలు విరగ్గొట్టుకోవడమనే ప్రమాదాన్ని పూర్తిగా నివారించుకోవడం చాలా ముఖ్యం. వయసు పైబడుతున్న వ్యక్తుల విషయంలో ఇది మరింత క్లిష్టంగా ఉంటుంది, ఎందుకంటే వయసు పైబడే వారు సంతులనాన్ని వేగంగా కోల్పోయి పడటానికి తద్వారా ఎముకలు విరగ్గొట్టుకోవడానికి ఎక్కువ అవకాశం ఉంది. ఇంట్లోని నేలనిర్మాణములోని  ఇంటీరియర్స్ ను ప్రమాదరహితంగా మెరుగుపరచుకోండి. ఎలాగంటే యింటినెలా నడిచేటప్పుడు జారేతట్టు ఉండకుండా కాలికి మంచి పట్టును అందించేలా మెరుగుపర్చుకోండి. బెడ్ మీది నుండి సులభంగా లేవడం పడుకోవడానికి అనువుగా ఉండేట్టు బెడ్ ఎత్తును సరి చేసుకోండి. ఇంకా ముఖ్యంగా, స్నానాల గదిలో కూర్చోవటానికి నిలబడటానికి మీకు సహాయపడటానికి (టాయిలెట్లో) బార్లు మరియు హ్యాండిల్స్ను అమర్చుకోండి. మీ ఇంటి లోపల మెట్లు ఎక్కి దిగే అవసరం లేకుండా నివారించండి.
• వ్యాయామం
  రెగ్యులర్ వ్యాయామం బోలు ఎముకలవ్యాధి ప్రమాదం ఉన్న వారికి మరియు ఇప్పటికే వ్యాధి పరిస్థితితో బాధపడుతున్న వారికి తప్పనిసరి. వ్యాయామం చేయడంవల్ల శరీరానికి మరింత వంగేగుణం అలవడుతుంది మరియు శరీర కదలికల్లో హాయి, సౌఖ్యం కల్గుతుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధి మరియు సంబంధిత రోగాల సాధారణ లక్షణం వీపు, వెన్నెముక, తొడలు మరియు కాళ్ళలో నొప్పి మరియు పెడసరము, బిర్రబిగుసుకుపోవడం. ఈ లక్షణాల కారణంగా శరీరం విశ్రాంతిని మరియు మరింత నిశ్చల జీవనశైలిని కోరుకుంటుంది, దీంతో ఈ భాగాల్లోని కండరమును కోల్పోవాల్సిన అవసరం మరియు ఈ అవయవాల్ని మృదువుగా ఉంచుకోవాల్సిన అవసరం వస్తుంది. వ్యాయామం చేయడం వల్ల సులభమైన శరీర కదలికల్ని పొందవచ్చు. మరియు మెరుగైన శరీర సంతులనం మరియు అమరికను కూడా పొందవచ్చు. అంతేగాక, వ్యాయామం చేయడం వల్ల మనిషి పడిపోయే అవకాశాలను తగ్గిస్తుంది.
• ఆహారం
  శ​రీరంలో కాల్షియం స్థాయిలను పెంచడంలో సహాయపడే సరైన ఆహార పదార్ధాలను తినడం ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది.
• శరీర బరువును నిర్వహించడం
  అధిక బరువు ఉన్నవారికి బోలు ఎముకల వ్యాధి వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువ ఉండడమే కాదు, తమ శరీరాన్ని పడటం ద్వారా దాపురించే ఎముక విరుగుళ్ల ప్రమాదానికి బలి చేస్తున్నారన్నమాటే. నియమిత ఆహారసేవనం, వ్యాయామం మరియు పోషకాహార నిపుణుడిని సంప్రదించడం వంటివి చేయడం ద్వారా శరీర బరువును సమర్థవంతంగా నిర్వహించవచ్చు.  
• పొగాకు మరియు మద్యసేవనం
  మితిమీరిన మద్యపానం బోలు ఎముకల వ్యాధి తీవ్రమవడానికి కారణమవుతుందని చెప్పబడుతోంది, మరియు పొగాకుసేవనం  ఎముకలను బలహీనపరుస్తుంది.
• బయట ప్రాంతాల్లో ఎక్కువసేపు గడపడం 
  గృహంలో కాకుండా బయలుప్రదేశంలో, ప్రకృతిలో (అవుట్డోర్స్) ఎక్కువసేపు గడపడమనేది నిరుత్సాహ జీవనశైలిని తగ్గించటానికి సహాయపడుతుంది. అంతే కాకుండా, ఆరుబయలు జీవనం కొంత వినోదం, మరికొంత సేదదీరే (రిఫ్రెష్మెంట్ పొందే) అవకాశం మరియు శరీరానికి చాలా అవసరమైన విటమిన్-డి ని కూడా ఇస్తుంది. బోలు ఎముకలవ్యాధి ప్రమాదం ఉన్నవారు బయటికెళ్తే ఎక్కడ పడతామో, తద్వారా ఎముకలు విరుగుతాయేమోననే భయంతో కేవలం ఇంటికే పరిమితమైపోతుంటారు. అయితే ఇలా నాలుగ్గోడల మధ్య ఇంటికే పరిమితమైపోవడం మూలాన మేలు కంటే కీడే జరుగుతుందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.  

రోగ నిరూపణ

బోలు ఎముకల వ్యాధికి రోగ నిరూపణ అనేది వ్యాధిని ప్రారంభంలోనే  గుర్తించినప్పుడు మరియు రోగి యొక్క వయస్సు తక్కువగా ఉన్నప్పుడు ప్రోత్సాహకరంగా ఉంటుంది. ఈ చికిత్సతో, ఎముకల విరుగుళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదాలు తగ్గుతాయి మరియు ఎముక యొక్క సాంద్రత మెరుగుపడుతుంది. తేలికపాటి “బోలు ఎముకల వ్యాధి” విషయంలో విరిగిన ఎముకలు త్వరగా మరియు పూర్తిగా (అతుక్కుని) నయం కావాడానికి అవకాశం ఉంది. ఎముక విరుగుడు నిర్ధారణ అయి దానికి తగిన చికిత్స చేసినప్పుడు, రోగి నాణ్యమైన జీవనాన్ని జీవించేందుకు సాధ్యమవుతుంది.

ఉపద్రవాలు

ఎముకలు విరగడమనేది బోలు ఎముకల వ్యాధి యొక్క చాలా సాధారణ సమస్య. బోలు ఎముకల వ్యాధిలో తుంటిభాగం, మరియు వెన్నెముక యొక్క విరుపులు ఎక్కువగా ఉంటాయి. కొన్ని తీవ్రమైన కేసుల్లో తుంటిభాగం విరగడంతో మరణం సంభవించవచ్చు. తుంటి విరగడం అనే వైకల్యం కారణంగానే మరణం కలగొచ్చు. ఈ బోలు ఎముకల వ్యాధి కారణంగా వెన్నెముకలో ఉన్న ఎముకలు ఎంత బలహీనమౌతాయంటే పడ్డప్పుడు కేవలం విరిగిపోవడమే గాక వెన్నెముక నలిగిపోయేలా లేదా మనిషికి గూని ఏర్పడి వంగిపోవడానికి కూడా కారణం కావచ్చు.(మరింత సమాచారం: వెన్ను విరగడం)

బోలు ఎముకల వ్యాధి ఎముకకు సంబంధినది. ఈ వ్యాధి కారణంగా, ఎముకలు సన్నగా తయారై పెళుసుబారిపోతాయి. ఎముకలు వాటి సాంద్రతను కోల్పోయి రంధ్రాలమయమై, స్పాంజిలాగా తయారై పోతాయి. తత్ఫలితంగా, ఎముకలు చాలా సులభంగా విరిగిపోయే స్వభావాన్ని సంతరించుకుని, పెళుసుబారి, ఎముకల విరుగుళ్లకు దారి తీస్తాయి. మనిషిలో ఎముక సాంద్రత యొక్క క్షీణతా ప్రక్రియ “బోలు ఎముకల వ్యాధి” దశ ప్రారంభానికి ముందు అనేక సంవత్సరాలు పట్టవచ్చు. బోలు ఎముకల వ్యాధి ఎముకలు విరగడానికి కారణమవడమే కాకుండా, ఇతర సమస్యలకు కూడా దారి తీస్తుంది, అవేమంటే మనిషి కదలికల్లో నొప్పిరావడం మొదలై కదలికలు క్రమంగా తగ్గిపోతాయి. ఇంకా,  ఈ వ్యాధి కారణంగా మనిషి భంగిమలో వంగిపోవడం అనేది జరుగుతుంది. అంటే గూని సంభవించవచ్చు.

బోలు ఎముకల వ్యాధి ఉన్న చాలా మందికి ఆ వ్యాధి లక్షణాలు పైకి కనబడవు. కొద్దిగా గాయమవడమో లేదా పడటం సంభవించినపుడు బోలు ఎముకల వ్యాధి మనిషిలో బయల్పడుతుంది. బోలు ఎముకల వ్యాధి శరీరంలో ఏ భాగానికైనా దాపురించవచ్చు గానీ, ఇది సాధారణంగా మణికట్టు, నడుము మరియు వెన్నెముకలకే సోకుతూ ఉంటుంది. అధ్యయనాల ప్రకారం, 50 ఏళ్లలోపు మహిళల్లో బోలు ఎముకల వ్యాధి సంభవం 20% ఉంటుందని అంచనా. సమస్య ఎంత తీవ్రంగా ఉందో ఇదొక స్పష్టమైన సూచిక. బోలు ఎముకల వ్యాధి ఇకపై వయస్సుమీరుతున్న  వారికి మాత్రమే కాకుండా చాలా తక్కువ వయస్సు గల వారికి కూడా దాపురిస్తుండడమనేది అత్యంత ఆందోళనకరమైన అంశం.