आघातानंतरची तणावपूर्ण विकृती - Post traumatic Stress Disorder in Marathi

आघातानंतरची तणावपूर्ण विकृती म्हणजे काय?

आघातानंतरची तणावपूर्ण विकृती ज्याला पोस्ट-ट्रॉमॅटिक स्ट्रेस डिसऑर्डर (PTSD) असे ही म्हणतात हा एक सामान्य मानसिक स्थितीचा आजार आहे जो त्या लोकांमध्ये असतो ज्यांना त्यांच्या जीवनात काही गंभीर त्रासदायक घटनांना सामोरे जावे लागले आहे. याचा काही लोकांच्या मानसिकतेवर खोल प्रभाव पडतो आणि त्यांच्या रोजच्या आयुष्यात व्यत्यय आणू शकतो. रुग्ण उदासीनता किंवा पॅनिक अटॅकसारख्या इतर मानसिक विकारांसह कधीकधी दोन्हीचा संयोजना मध्ये अनुभव येऊ शकतो. सर्वात वाईट स्थिती मध्ये, PTSD आत्मघाती वर्तनास उत्तेजन देऊ शकते.

त्याचे मुख्य चिन्हे आणि लक्षणे काय आहेत?

मनोवैज्ञानिक प्रभावांचा प्रकार असलेला हा एक मानसिक विकार आहे. जवळजवळ नेहमीच जोडलेले चिन्हे खालील प्रमाणे आहेत:

1. तणावपूर्ण घटना अनुभवण्याचा किंवा पाहण्याचा इतिहास.
2. दुःस्वप्न आणि/किंवा फ्लॅशबॅक समाविष्ट असलेल्या एखाद्या घटनेच्या आठवणी पुन्हा अनुभवणे.
3. परिस्थिति, ठिकाणे आणि अशा लोकांना टाळण्याचा प्रयत्न करणे जो त्रासदायक घटनेची आठवण करून देतात ज्यामुळे ते रोजच्या जीवनात कार्यरत होण्यास कारणीभूत ठरू शकतात.
4. चिडचिडपणा, एकाग्रता समस्या आणि झोपेत अडथळ्यांसारख्या हायपरारौसल लक्षणे.

या घटनेत दुसऱ्या व्यक्तीचा मृत्यू / दुखापत होणे, जीवघेण्या अपघातात मृत्यू होणे, लैंगिक हिंसाचाराचा सामना करावा लागतो, नैसर्गिक आपत्तीचा सामना करावा लागतो, शस्त्राने धमकावण्याचा प्रयत्न केला जाणे यासारखी भिन्नता असू शकते.

त्याचे मुख्य कारणे काय आहेत?

दहशतवादी हल्ले, हिंसक गुन्हेगारी आणि गैरवर्तन, लष्करी लढा, नैसर्गिक आपत्ती, गंभीर अपघात किंवा हिंसक वैयक्तिक आक्रमण, दुर्घटनाग्रस्त घटना एक युग मध्ये असामान्य नाहीत. आपल्यापैकी बरेच जण अशाप्रकारच्या तणावग्रस्त घटनांसह गंभीरपणे विचलित होतात, परंतु काही दिवस किंवा आठवडे दुःख ओढवून पुन्हा नियमित जीवन जगू लागतात.

आपले शरीर एक त्रासदायक घटनांच्या तणावाला भिन्न प्रकारे प्रतिसाद देतो. सामान्यतया लोक तणावाचा सामना करण्याच्या दिशेने काम करतात. तथापि, काही लोक 'प्रयत्नांचा त्याग' करतात आणि कोणतीही भावना किंवा भय दडवतात. त्यामुळे PTSD होऊ शकते.

याचे निदान आणि उपचार कसे केले जाते?

विशिष्ट स्वयं-नोंदविलेल्या किंवा तज्ञ-सहाय्य प्रश्नावली आणि प्रमाणाच्या मूल्यांकनाद्वारे निदान केले जाऊ शकते. रुग्णाच्या संवेदनशीलतेची पूर्तता हे अत्यंत संवेदनापूर्वक केले पाहिजे. उपचारांमध्ये परामर्श, कॉग्निटिव्ह बिहेवियरल थेरपी, समूह उपचार, विश्रांती तंत्र आणि मित्र आणि कुटुंबाकडून प्रचंड समर्थन यांचा समावेश आहे. तीव्रता यावर अवलंबून औषधे, बहुतेक वेळा अँटीडीप्रेस्सनट्स सुचवली जाऊ शकतात.

1. Jitender Sareen et al. Posttraumatic Stress Disorder in Adults: Impact, Comorbidity, Risk Factors, and Treatment . Can J Psychiatry. 2014 Sep; 59(9): 460–467. PMID: 25565692
2. Javier Iribarren et al. Post-Traumatic Stress Disorder: Evidence-Based Research for the Third Millennium . Evid Based Complement Alternat Med. 2005 Dec; 2(4): 503–512. PMID: 16322808
3. National Institute of Mental Health [Internet] Bethesda, MD; Post-Traumatic Stress Disorder. National Institutes of Health; Bethesda, Maryland, United States
4. National Center for PTSD [Internet[ U.S. Department of Veterans Affairs, Washington DC; PTSD: National Center for PTSD
5. Office on Women's Health [Internet] U.S. Department of Health and Human Services; Post-traumatic stress disorder.
6. Mental Health. Post-Traumatic Stress Disorder. U.S. Department of Health & Human Services, Washington, D.C. [Internet]
7. MedlinePlus Medical Encyclopedia: US National Library of Medicine; Post-Traumatic Stress Disorder
8. Center for Disease Control and Prevention [internet], Atlanta (GA): US Department of Health and Human Services; Post-traumatic Stress Disorder in Children
9. Office of Disease Prevention and Health Promotion. PTSD (Post-Traumatic Stress Disorder). [Internet]