सायनस - Sinusitis in Marathi

साइनसिसिटिसना नायनाची गुहा तसेच साइनसच्या जळजळांमुळे रिनोसिनसिसिटिस देखील म्हणतात . जागतिक स्तरावर 12.83% लोकसंख्या ही क्रोनिक साइनसिसिटिसने नोंदवली आहे. सिनुसायटीस तीव्र, वारंवार तीव्र, उपशामक आणि क्रॉनिक प्रकारांमध्ये वर्गीकृत केले जाऊ शकते .

सर्व प्रकारचे साइनसिसिटिस समान चिन्हे आणि लक्षणे दर्शवतात. सीआरएस असलेल्या व्यक्तींमध्ये सामान्यतः कमी तीव्रतेचे लक्षण असतात परंतु चेहर्यावरील स्नायूंना वेदना ,श्वसनहीनता , गंधमानामध्ये अडथळे,  खोकला आणि घशात सतत जळजळ यासारखी लक्षणे दिसतात.

साइनसिसिटिस असलेल्या व्यक्तींमध्ये सर्वात जास्त आढळलेली लक्षणे खालील प्रमाणे आहेत:

• ताप .
• रात्रीच्या वेळी बिघडणारा खोकला.
• कपाळात वेदना .
• दातदुखी .
• अनुनासिक रक्तसंचय .
• नाकांतून पांढरी, पिवळी किंवा हिरवी गळती.
• चव आणि वास कमी होणें.
• डोळे, नाक, गाल आणि कपाळाच्या विविध भागांवर कोमलता आणि सूज.
• श्वासाची दुर्गंधी.

साइनसिसिटिसच्या इतर लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट होते:

• मळमळ.
• अत्यंत थकवा जाणवणें .
• छातीमध्ये मध्यम ते गंभीर अस्वस्थता.
• भूक कमी होणें किंवा हरपणें  .
• वरच्या जबड्यात वेदना. (अधिक वाचा - जबडेदुखी आणि उपचार )
• कानदुखी .

साइनसायटीसमध्ये  रॅन्टायटीस असल्याचे गोंधळ होऊ शकते, ज्यामध्ये केवळ नाकाशी संबंधित समस्या उद्भवतात. यामुळे नाकातून जळजळ आणि सूज येणे, थकवा आणि नाकात अडसर यासारख्या लक्षणे दिसतात. हे अलर्जी किंवा थंडीमुळेही होऊ शकते.

चांगला गुण मिळण्यासाठी सायनसायटिसचे योग्य उपचार आवश्यक आहे. साइनसिसिटिससाठी खालील उपचारपद्धती आहेत:

• अँटीहिस्टामिन औषधे  
  ते अलर्जीच्या प्रतिक्रियांचे लक्षण हाताळण्यास मदत करतात. ते साइनस आणि नाकाच्या पोकळीतील जळजळ टाळतात.
• नेझल डिकॉंजेस्टेंट स्प्रे  
  तीन ते चार दिवसांच्या अल्प कालावधीसाठी वापरल्यास ते उपयोगी होऊ शकतात. ते साइनसमधून संचयित द्रव कमी करण्यास मदत करतात. तथापि, त्यांचा दीर्घकालीन वापर केल्यानंतर वापर न केल्यास मेंब्रेनमध्ये सूज आणि नाकात संक्रमण होऊ शकते.
• नेझल सलाईन इरिगेशन  
  डिस्टिल्ड किंवा खारट पाण्याचा वापर करून तुमच्या नाकांतील वायुमार्ग धुवतात आणि जाड म्यूक्स स्राव काढून टाकतात.
• टॉपिकल नेझल कॉर्टिकोस्टिरॉइड्स  
  हे सूज हाताळण्यासाठी वापरले जातात. या औषधांची सामान्य मात्रा कोणत्याही सहप्रभाव किंवा सवय न होता दीर्घ कालावधीसाठी घेतली जाऊ शकते
• प्रतिजैविके 
  हे सायनसायटिससाठी सर्वसाधारणपणे वापरली जाणारी थेरपी नाही कारण तीव्र साइनसिसिटिसच्या 9 8% संक्रमण विषाणूमुळे होते. जिवाणूजन्य साइनस संक्रमणांसाठी प्रतिजैविक हा प्राथमिक उपचारांचा प्रकार आहे. प्रतिजैविक उपचारांसह  सहज मिळणारी औषधेही दिली जाऊ शकतात. लक्षणे 7 ते 10 दिवसांपेक्षा जास्त काळ टिकतात तेव्हा सामान्यत: प्रतिजैविके विहित केली जातात.
• शस्त्रक्रिया  
  सर्व औषधे अयशस्वी झाल्यानंतर हा शेवटचा उपचारपर्याय आहे. सामान्यत: हाडांच्या दोषांच्या बाबतीत आवश्यक असते आणि वाहिनीउपचारतज्ञ ही शस्त्रक्रिया करतात. शस्त्रक्रिया नेझल सेप्टममधील दोष सुधारण्यात,  पोलिओ काढून टाकण्यात आणि अवरोधित मार्गांना मुक्त करण्यास मदत करू शकते. हे स्थितीनुसार स्थानिक तसेच सामान्य भूल देऊन केले जाऊ शकते.

जीवनशैली व्यवस्थापन

आपण उपचार घेत असाल तरीही, साइनसिटिसचे पूर्णपणे निराकरण करण्यासाठी स्वत: ची काळजी घेणे आवश्यक आहे. संपूर्ण उपचारांसाठी आपल्या दैनंदिन नियमानुसार खालील चरणांचे अनुसरण करणे आवश्यक आहे:

• भरपूर विश्रांती घ्या 
  पुरेशी विश्रांती घेण्याने जलद पुनर्प्राप्ती आणि आपल्या सामान्य दैनंदिन कामात परत जाण्यात मदत होईल.
• आपल्या शरीरात जलीकृत ठेवा 
  भरपूर द्रवपदार्थ घ्या, ज्यामुळे तुमचे ग्लुकोज पातळी सामान्य ठेवण्यास मदत होईल.
• धूम्रपान टाळा 
  धूम्रपान करण्यापासून दूर राहिल्यास आणखी उत्तेजित होणे टाळले जाते. नाक आणि साइनस किनारीचे निर्जलीकरण झाल्यास तुम्ही अशाने लवकर बरे व्हाल.
• स्टीम इनहेलशन  
  बर्याच कालावधीसाठी गरम शॉवरखाली रहा किंवा भांडीतून गरम पाण्याची वाफ घ्या. खुर्चीवर किंवा जमिनीवर बसताना आणि भांडी ठेवताना भांडीच्या वरच्या भागावर बेंड घाला. आपले डोके जाड कापडाने झाकून ठेवा आणि थंड पाणी टाळा.
• नेझल इरिगेशन
  खारट पाण्यातील सोल्यूशनसह आपल्या नाकांचा मार्ग स्वच्छ करा.
• एका उंच ठिकाणावर डोके ठेवून झोपा 
   पायांपेक्षा उंच स्थितीत डोके ठेवून झोपल्यास, नेझल मेंब्रेन साफ होण्यास मदत होते.
•  उंच ठिकाणे टाळा  
  यामध्ये हवाई प्रवास सामील आहे. याचे कारण असे की, हवेच्या दाब कमी झाल्याने  नकारात्मक प्रभाव पडतो आणि आपली प्रकृती खराब होऊ शकते.
• आहार  
  खालील काही पदार्थ खाव्यात आणि टाळले जातात: