మెంతులు: ప్రయోజనాలు, దుష్ప్రభావాలు మరియు మోతాదు - Fenugreek: Benefits, Side Effects and Dosage in Telugu

టైప్ 2 డయాబెటిస్ (మధుమేహం) ప్రధానంగా కణాల యొక్క ఇన్సులిన్ నిరోధకత చర్య వలన కలుగుతుంది, ఇది శరీరంలో గ్లూకోజ్ ను అధికంగా చేస్తుంది.ఫ్రెంచ్లో నిర్వహించబడిన ఒక ఫ్రెంచ్ అధ్యయనంలో,మెంతి విత్తనాల టీ శరీర కార్బోహైడ్రేట్ జీవక్రియను మెరుగుపరచడం ద్వారా రక్తం గ్లూకోజ్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుందని రుజువైంది. మధుమేహ బాధిత వ్యక్తి యొక్క ఆహారంలో కలిసినప్పుడు,ఇది ప్రత్యేకించి టైప్2 డయాబెటిస్ మెల్లిటస్ విషయంలో, రక్తంలోని గ్లూకోజ్ స్థాయిలను తగ్గిస్తుంది,. ఈ విత్తనం యొక్క 5 నుండి 50 గ్రాముల మోతాదుని ఆహారాన్ని కలిపి రోజుకు ఒకసారి లేదా రెండుసార్లు,తీసుకుంటే టైప్ 2 మధుమేహ నియంత్రణకు అత్యంత ప్రభావవంతమైనదిగా చెప్తారు, అయితే టైప్1 మధుమేహా నియంత్రణకు ఎక్కువ మోతాదులో ఆహార సంకలితం కాకుండా,సుమారు 50 గ్రాముల పౌడర్ అవసరమవుతుంది. మెంతులపొడిని మెంతి విత్తనాల నుంచి పొందవచ్చు మరియు రోజుకు రెండుసార్లు తీసుకుంటే, రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయి తగ్గుదల పై ప్రభావం చూపిస్తుంది, మూత్రంలో తగ్గిన గ్లూకోజ్ విసర్జన స్థాయి ద్వారా తెలిసింది.

వ్యాయామం చెయ్యడం పై మెంతివిత్తనాల ప్రభావం విషయంలో విభిన్న అధ్యయనాల నుంచి వచ్చిన ఫలితాలు విరుద్ధంగా ఉన్నాయి, కానీ ఈ చాలా అధ్యయనాల్లో,ఇండస్ బయోటెక్ వంటి 300 మి.గ్రా మెంతి అనుబంధకాలను 8 వారాలపాటు రోజూ వినియోగిస్తే శరీరంలో కొవ్వు శాతం తగ్గిపోయి, కండరాల శక్తిని మరియు ఓర్పు మెరుగుపరుస్తుంది గుర్తింపబడినది. ఇది మొదటి పరిశోధకులు తెలిపినట్లుగా,కాలు మరియు శరీర దారుడ్య వ్యాయామాల పనితీరును మెరుగుపరిచేందుకు కూడా ఉపయోగపడుతుంది. ఇది వ్యక్తులలో వ్యాయామ శక్తిని మెరుగుపర్చడానికి సహాయపడుతుంది, కానీ ఎక్కువ గంటలు వ్యాయామం చేయలేకపోవచ్చు లేదా ఎక్కువ బరువులు ఎత్తలేక పోవచ్చు.

మెంతులునునీటి రూపంలో, సహజంగా బరువు తగ్గించే పదార్థంగా, ప్రాచీన కాలం నుండి ముఖ్యంగా భారతీయులు ఉపయోగిస్తున్నారు.దీని సహజంగా బరువును తగ్గించే లక్షణాల కారణంగా, ఇతర బరువు తగ్గుదల ఉత్పత్తులు మరియు మాత్రలవలె, ఎటువంటి దుష్ప్రభావాలను కలిగించదు. ఇది కేవలం బరువు తగ్గుదలకు మాత్రమే కాకుండా అధిక రక్తపోటు (రక్తపోటు), ఇన్సులిన్ నిరోధకత మరియు అజీర్ణం, వంటి సమస్యలను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. అవి ఇతర విభాగాలలో చర్చించారు. బరువు తగ్గడం అనేది గాలక్టోమన్నన్ (galactomannan) సహాయంతో ప్రారంభమవుతుంది, ఇది మెంతి విత్తనాల నీటిలో కనిపించే ఒక నీటిలోకరిగే హెటిరోపోలీసాసారైడ్ (heteropolysacchride). ఇది ఆకలి తగ్గించడం ద్వారా పనిచేస్తుంది, ఇది మీకు కడుపు నిండిన అనుభూతిని కలుగచేస్తుంది. బరువు తగ్గింపు ఉత్త్పతులలో మెంతులను ఎంత మోతాదులో ఉపయోగిస్తారో తరువాతి విభాగాలలో తెలుసుకుందాం.

మెంతి పొడి బరువు తగ్గడానికే కాకుండా, మధుమేహం రోగులలో రక్తపోటు యొక్క నిర్వహణ మరియు నియంత్రణలో కూడా ప్రభావవంతమైనది. అధిక రక్తపోటు రక్తంలో అధిక సాంద్రత కలిగిన లిపోప్రొటీన్లు (HDL) ఎక్కువ శాతంలో ఉండడం కలుగుతుంది, దీనిని 'చెడ్డ కొలెస్ట్రాల్' అని కూడా పిలుస్తారు.ఎక్కువ శాతంలో అధిక సాంద్రత కలిగినలిపోప్రొటీన్లు (HDL) మరియు తక్కువ శాతంలో తక్కువ సాంద్రత కలిగిన లిపోప్రొటీన్లు (LDL) ఉండడంఅధిక రక్తపోటుకు ప్రధాన కారణాలు. HDL యొక్క ప్రభావాలు బాగా అర్థం చేసుకోగా, LDLలో మెంతులు విత్తనాల ప్రభావాలకు సంబంధించిన విషయాలు ఇంకా గందరగోళంగా ఉన్నాయి.

మెంతి విత్తనాలను వివిధ జీర్ణ సమస్యలను నివారించడానికి ఉపయోగిస్తారు, మరియు ఈ ప్రయోజనాల గురించి వీటిని సుదీర్ఘకాలంగా ఆయుర్వేదలో వాడుతున్నారు. శరీరంలో దాని వేడిచెసే మరియు నొప్పి తగ్గించే ప్రభావం,మలబద్ధకం మరియు ఉబ్బరం వంటి జీర్ణ సమస్యలను నివారించడానికి ఇది బాగా ఉపయోగపడుతుంది. రోజుకు కనీసం రెండుసార్లు మెంతిపొడిని తీసుకుంటే జీర్ణక్రియను మెరుగుపరుస్తుంది, మలబద్ధకాన్ని కూడా నిరోధిస్తుంది. మెంతి గింజలలో ఉన్న అధిక పీచుపదార్థం కారణంగా ఇది సంభవించవచ్చు.

మెంతులు లినోలెనిక్ (linolenic) మరియు లినొలిక్ (linoliec) యాసిడ్స్ ను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి వాపు నిరోధక లక్షణాలు కలిగి ఉంటాయి మరియు శరీరంలో మంట ప్రభావాలను తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి. మెంతుల పొడి సారాల సహాయంతో సహాయంతో నిర్వహించిన అధ్యయనాలు కూడా కీళ్ళవాపు ఉన్న వ్యక్తులలో వాపులో తగ్గుదలని ప్రభావితం చేశాయని, తద్వారా అవి యాంటి-ఇన్ఫ్లమేటరీతో పాటు యాంటి ఆర్తరైటిక్ (anti arthritic) లక్షణాలను కలిగివున్నాయి అని తెలియజేశాయి.

మెంతులు లినోలెనిక్ (linolenic) మరియు లినొలిక్ (linoliec) యాసిడ్స్ ను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి వాపు నిరోధక లక్షణాలు కలిగి ఉంటాయి మరియు శరీరంలో మంట ప్రభావాలను తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి. మెంతుల పొడి సారాల సహాయంతో సహాయంతో నిర్వహించిన అధ్యయనాలు కూడా కీళ్ళవాపు ఉన్న వ్యక్తులలో వాపులో తగ్గుదలని ప్రభావితం చేశాయని, తద్వారా అవి యాంటి-ఇన్ఫ్లమేటరీతో పాటు యాంటి ఆర్తరైటిక్ (anti arthritic) లక్షణాలను కలిగివున్నాయి అని తెలియజేశాయి.

మెంతులు స్త్రీలలో వివిధ రకాల రుగ్మలను నయం చేయడానికి ఉపయోగించబడతాయి, వీటిలోని విశేష ప్రభావాలు ఋతుసంబంధమైన నొప్పుల చికిత్సలో వాడతారు. రుతుస్రావ సమయంలో ఋతుసంబంధమైన నొప్పుల నిర్వహణలో 1800 - 2700 mg మెంతులు ఋతుస్రావం యొక్క మూడు రోజులలో రోజుకు మూడు సార్లు ప్రతిరోజూ వినియోగించి అలాగే తరువాతి రోజుల్లో రోజుకి మూడుసార్లు 900 mg మోతాదులో తీసుకుంటే ప్రభావవంతంగా ఉంటుందని అధ్యయనాలు సూచిస్తున్నాయి. ఈ మోతాదు బాధాకరమైన ఋతు చక్రంతో బాధపడుతున్న స్త్రీల నొప్పిని తగ్గిస్తుంది, కాబట్టి అనాల్జేసిక్స్ (నొప్పి కిల్లర్స్) అవసరాన్ని తగ్గిస్తుంది.

మహిళల ఆరోగ్యంపై మెంతుల మరో ముఖ్యమైన ప్రభావం ఏమిటంటే, పాలిసిస్టిక్ అండాశయ వ్యాధి లేదా సిండ్రోమ్ యొక్క లక్షణాలను నియంత్రించడానికి ఇది సహాయపడుతుంది, ముఖ్యంగా మహిళల్లో ఋతు చక్రాల నియంత్రణలో.ప్రాధిమిక పదిశోధకులు, కొన్ని రకాల మెంతులను కొంత పరిమాణంలో తీసుకోవడం వలన ఋతు చక్రాలు నియంత్రణలో ఉంటాయని మరియు వాటి మధ్యకాలంఏదైతే, పిసిఓయస్ (PCOS) స్త్రీలలో క్రమంగా లేదో అది తగ్గుతుందని సూచించారు. ఈ పరిశోధకులు మెంతి విత్తనాల రకాలైన Furocyst, Cepham Inc., Piscataway, NJ వంటివి 1000 మి.జి.లో ఈ ప్రయోజనాలకు సహాయపడటానికి సూచించారు. అంతే కాకుండా,ఈ రకమైన మెంతి విత్తనాల దీర్ఘకాలిక వినియోగం కూడా అండాశయ తిత్తులు మొత్తం పరిమాణాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.

మెంతికూర కు గాయాన్ని తగ్గించే మరియు వాపును నివారించే లక్షణాలు ఉండడం వలన దీనిని ఎక్కువగా శ్వాసకోశ వ్యాధుల లక్షణాల ప్రభావాన్ని తగ్గించేందుకు వినియోగిస్తారు. దీనికి అదనంగా, యాంటీ బాక్టీరియల్ మరియు యాంటివైరల్ లక్షణాలను కలిగి ఉన్నట్లుగా తెలుస్తుంది, ఇది శ్వాసకోశ వ్యాధులకు బాధ్యత వహిస్తున్న సూక్ష్మజీవులను నాశనం చేయడానికి సహాయపడుతుంది.దీని ఉపశమనం కలిగించే చర్యలు శ్లేష్మ పొరను మెత్తగా చేసి కఫాన్ని పోగొడతాయి. ఇంకా శరీరంపై దాని వేడి ప్రభావాలు, బ్రోన్కైటిస్ వంటి వివిధ శ్వాసకోశ రుగ్మతల లక్షణాల నుండి మరియు దగ్గు మరియు సాధారణ జలుబు వంటి సాధారణ అంటురోగాల నుండి ఉపశమనం కలిగించడంపై చూపిస్తాయి.